مواد غذایی مضر برای کلیه

کلیه‌ها اندام‌هایی به‌شکل لوبیا هستند که وظایف مهمی را انجام می‌دهند. آن‌ها مسئول فیلتر کردن خون، دفع مواد زائد از طریق ادرار، تولید هورمون‌ها، متعادل‌کردن مواد معدنی و حفظ تعادل مایعات هستند. عوامل خطرناک زیادی برای بیماری کلیوی وجود دارد. شایع‌ترین این عوامل دیابت کنترل‌نشده و فشار خون بالا هستند. الکلیسم، بیماری قلبی، هپاتیت C و HIV نیز از علل بیماری کلیوی هستند.

هنگامی که کلیه‌ها آسیب می‌بینند و نمی‌توانند به درستی کار کنند، مواد زائد در خون جمع می‌شوند. با این حال، پرهیز از مواد غذایی مضر برای کلیه‌ها ممکن است به کاهش تجمع مواد زائد در خون، بهبود عملکرد کلیه و جلوگیری از آسیب بیشتر کمک کند. در این مقاله می‌خواهیم در مورد مواد غذایی مضر برای کلیه‌ها صحبت کنیم. اگر شما هم می‌خواهید با رعایت رژیم غذایی سالم، از آسیب به کلیه‌های خود جلوگیری کنید، با ما همراه باشید.

همچنین می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد حفظ سلامت کلیه‌ها به مقاله «۸ نکته طلایی برای حفظ سلامت کلیه» مراجعه کنید.

چه غذاهایی برای کلیه ضرر دارند؟

محدودیت‌های غذایی به سالم‌ بودن یا نبودن کلیه‌ها و همچنین سطح بیماری کلیوی بستگی دارند؛ اما به‌طور کلی برخی مواد غذایی وجود دارند که هم برای کلیه‌های سالم و هم برای کلیه‌های بیمار مضر هستند مانند چیپس، پفک، روغن و … . در ادامه مقاله می‌خواهیم به بررسی برخی از مهم‌ترین ماده غذایی مضر برای کلیه بپردازیم:

۱. آووکادو به دلیل داشتن پتاسیم بالا

آووکادو اغلب به‌دلیل خواص مغذی فراوان از جمله چربی‌های مفید برای قلب، فیبر و آنتی اکسیدان‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد. در حالی که آووکادو معمولاً یک مکمل سالم در رژیم غذایی محسوب می‌شود؛ افرادی که بیماری کلیوی دارند، نباید این میوه را مصرف کنند، چرا که آووکادو منبع بسیار غنی پتاسیم است. یک آووکادو با اندازه متوسط، ​​۶۹۰ میلی‌گرم پتاسیم را دارد.

اگر شما باید مراقب مصرف پتاسیم خود باشید، باید از مصرف آووکادو بپرهیزید یا مصرف آن را تا حد زیادی کاهش دهید.

۲. مواد غذایی کنسرو شده، خوراکی مضر برای کلیه.

غذاهای کنسروشده مانند سوپ، سبزیجات و لوبیا اغلب به‌دلیل هزینه کم و راحتی پخت، خریداری می‌شوند. با این حال، بیشتر غذاهای کنسروشده حاوی مقادیر بالایی سدیم هستند، زیرا نمک به‌عنوان یک ماده نگهدارنده برای افزایش ماندگاری آن اضافه می‌شود. با توجه به میزان سدیم موجود در محصولات کنسروشده، اغلب توصیه می‌شود که افراد مبتلا به بیماری کلیوی از مصرف آن خودداری کرده یا آن را محدود کنند.

علاوه بر این، تخلیه و آبکشی غذاهای کنسروشده، مانند کنسرو لوبیا و ماهی تن، می‌تواند محتوای سدیم را بسته به محصول، ۳۳ تا ۸۰ درصد کاهش دهد.

۳. موز منبع غنی از پتاسیم است که مقدار زیاد آن مضر برای کلیه هاست.

موز حاوی مقدار زیادی پتاسیم است. در حالی که موز به‌طور طبیعی سدیم کمی دارد، ۱ موز متوسط ​​۴۲۲ میلی‌گرم پتاسیم دارد. اگر به شما دستور داده شده است که مصرف پتاسیم خود را محدود کنید، باید از مصرف موز بپرهیزید یا مصرف آن را به حداقل برسانید. متأسفانه، بسیاری از میوه‌های استوایی دیگر نیز محتوای پتاسیم بالایی دارند! با این حال، آناناس حاوی پتاسیم بسیار کمتری نسبت به سایر میوه‌های استوایی است و می‌تواند جایگزین مناسب‌تر و در عین حال خوشمزه‌تری باشد.

۴. آیا لبنیات برای کلیه مضر است؟

لبنیات سرشار از ویتامین‌ها و مواد مغذی مختلف هستند؛ اما می‌توانند به‌عنوان مواد غذایی مضر برای کلیه شناخته شوند. همچنین آن‌ها منبع طبیعی فسفر و پتاسیم و منبع خوبی از پروتئین هستند. به‌عنوان مثال، ۱ فنجان (۲۴۰ میلی‌لیتر) شیر کامل، ۲۲۲ میلی گرم فسفر و ۳۴۹ میلی‌گرم پتاسیم دارد. با این حال، مصرف بیش از حد لبنیات همراه با سایر غذاهای غنی از فسفر می‌تواند برای سلامت استخوان در افراد مبتلا به بیماری کلیوی مضر باشد.

این امر ممکن است عجیب به نظر برسد، زیرا شیر و لبنیات اغلب برای تقویت استخوان‌ها و سلامت عضلات توصیه می‌شوند. با این حال، هنگامی که کلیه‌ها آسیب می‌بینند، مصرف بیش از حد فسفر می‌تواند باعث تجمع فسفر در خون شود که می‌تواند کلسیم را از استخوان‌ها بیرون بکشد. این امر می‌تواند استخوان‌ها را در طول زمان نازک و ضعیف کند و خطر شکستگی استخوان را افزایش دهد.

همچنین لبنیات سرشار از پروتئین هستند. یک فنجان (۲۴۰ میلی لیتر) شیر کامل حدود ۸ گرم پروتئین دارد. جایگزین‌های لبنی مانند شیر برنج غنی‌نشده و شیر بادام نسبت به شیر گاو دارای پتاسیم، فسفر و پروتئین بسیار پایین‌تری هستند و در حین رژیم کلیوی، جایگزین خوبی برای شیر می‌باشند.

۵. پرتقال و آب پرتقال

در حالی که پرتقال و آب پرتقال به‌دلیل مقدار زیادی ویتامین C بسیار مصرف می‌شوند؛ اما منابع غنی پتاسیم نیز هستند.

یک پرتقال بزرگ (۱۸۴ گرم) ۳۳۳ میلی‌گرم پتاسیم دارد. علاوه بر این، ۴۷۳ میلی‌گرم پتاسیم در ۱ فنجان (۲۴۰ میلی‌لیتر) آب پرتقال وجود دارد. با توجه به محتوای پتاسیم آن‌ها، پرتقال و آب پرتقال احتمالاً باید از رژیم غذایی کلیوی حذف شوند. انگور، سیب و زغال اخته و همچنین آب این میوه‌ها، همگی جایگزین‌های خوبی برای پرتقال و آب پرتقال هستند، زیرا محتوای پتاسیم کمتری دارند.

۶. زردآلو، مخصوصا زردآلو خشک

زردآلو سرشار از ویتامین C، ویتامین A و فیبر است. همچنین زردآلو سرشار از پتاسیم است. یک فنجان زردآلو تازه ۴۲۷ میلی‌گرم پتاسیم دارد. علاوه بر این، زردآلو خشک حتی مقدار پتاسیم بیشتری دارد. یک فنجان زردآلو خشک بیش از ۱۵۰۰ میلی‌گرم پتاسیم دارد. بهتر است از زردآلو و مهم‌تر از همه، زردآلو خشک در رژیم کلیوی خودداری کنید.

۷. سیب زمینی

سیب زمینی سبزیجات غنی از پتاسیم است. یک سیب زمینی پخته‌شده متوسط ​​(۱۵۶ گرم) حاوی ۶۱۰ میلی‌گرم پتاسیم است. سیب زمینی را می‌توانید پیش از پخت با آب بشویید تا میزان پتاسیم آن کاهش یابد.

برش سیب زمینی به قطعات کوچک و نازک و جوشاندن آن به مدت حداقل ۱۰ دقیقه می‌تواند محتوای پتاسیم را تا حدود ۵۰ درصد کاهش دهد.با این حال، مقادیر قابل توجهی پتاسیم هنوز می‌تواند در سیب زمینی پخته‌شده وجود داشته باشد، بنابراین بهتر است مصرف آن را محدود کنید.

۸. گوجه فرنگی

گوجه فرنگی یکی دیگر از میوه‌های پر از پتاسیم است که به‌عنوان مواد غذایی مضر برای کلیه محسوب می‌شود. یک فنجان سس گوجه فرنگی می‌تواند بیش از ۹۰۰ میلی‌گرم پتاسیم داشته باشد. تعویض سس گوجه فرنگی با سس فلفل قرمز می‌تواند به همان اندازه خوشمزه باشد و پتاسیم کمتری در هر وعده تأمین کند.

۹. چوب شور، چیپس و کراکر

خوراکی‌هایی مانند چوب شور، چیپس و کراکر فاقد مواد مغذی و نسبتاً سرشار از نمک هستند. این خوراکی‌ها جزو مواد غذایی که برای کلیه ضرر دارند و مصرف بیش از اندازه آن‌ها می‌تواند منجر به آسیب کلیه‌ها شود.

۱۰. خرما، کشمش و آلو

خرما، کشمش و آلو از میوه‌های خشک رایج و مواد غذایی مضر برای کلیه هستند. وقتی میوه‌ها خشک می‌شوند، تمام مواد مغذی آن‌ها از جمله پتاسیم آن‌ها بیشتر می‌شود. به‌عنوان مثال، ۱ فنجان آلوی خشک ۱۲۷۴ میلی‌گرم پتاسیم دارد که تقریباً ۵ برابر مقدار پتاسیم موجود در ۱ فنجان آلوی تازه است.

با توجه به مقدار بالای پتاسیم موجود در این میوه‌های خشک معمولی، اگر مشکل کلیوی دارید، بهتر است مصرف آن‌ها را محدود کنید.

خدمات مراقبت از افراد مبتلا به بیماری کلیوی در موسسه پرستاری توانبخش

همان‌طور که گفتیم، تا زمانی که کلیه‌ها سالم باشند، محدودیت غذایی زیادی وجود ندارد؛ اما باز هم پیشگیری بهتر از درمان است. شما می‌توانید با رعایت یک رژیم غذایی سالم از آسیب بیشتر به کلیه‌ها جلوگیری کنید.

برای مراقبت از افراد مبتلا به بیماری کلیوی می‌توانید از خدمات اعزام پرستار به منزل و بیمارستان توان بخش استفاده کنید. اعزام پرستار به منزل می‌تواند در مراقبت از بیمار، انجام انواع تزریقات و آزمایش‌ها در سریع‌ترین زمان ممکن به شما کمک کند. برای ثبت درخواست اعزام پرستار یا پزشک می‌توانید با کارشناسان ما در تماس باشید.