علائم کمبود ید

ید یکی از مواد معدنی مفید برای بدن ما به شمار می‌رود. ید برای این‌که غدد تیروئیدی به درستی کار کنند یک ماده اساسی و بسیار مهم به حساب می‌آید. این ماده توسط خود بدن قابل ساختن نیست. یعنی بدن ما نمی‌تواند خودش این ماده را تولید کند. به همین دلیل باید از طریق خوراکی‌ها ید لازم را به بدن برسانیم. کمبود ید در بدن می‌تواند باعث ایجاد ناراحتی‌های مختلف شود. اصلی‌ترین این ناراحتی‌ها مربوط به تیروئید می‌باشد.

در صورتی که کمبود ید زودتر درمان نشود ممکن است علت ایجاد ناراحتی‌ها و بیماری‌های خیلی جدی نظیر سرطان باشد. بهتر است با شناخت نشانه‌های کمبود ید در بدن در صورت وجود مشکل سریع‌تر به سراغ درمان برویم.

علائم کمبود ید در بدن

موسسه پرستاری توانبخش با بیش از 20 سال سابقه در زمینه پرستاری و پزشکی و همچنین پرسنل حرفه‌ای اقدام به ارائه خدمت ویزیت پزشک عمومی در منزل می‌کند. شما می‌توانید برای تشخیص دقیق دارا بود یا نبودن کمبود ین از این خدمت استفاده کنید. در ادامه علائم کمبود ید را بیان می‌کنیم.

1- کم‌طاقتی در مورد سرما از نشانه‌های کمبود ید

یکی از شایع‌ترین نشانه‌های کمبود ید در بدن واکنش در مقابل سرما و کم‌طاقت شدن است. افرادی که کمبود ید دارند سرمایی هستند. در شرایطی که همه با پیراهن و لباس نازک راحت هستند ترجیح می‌دهند که لباس‌های گرم بپوشند و در و پنجره بسته باشد. کمبود ید باعث می‌شود که متابولیسم و سوخت و ساز بدن خیلی کمتر شود. به همین جهت گرمای مطلوبی تولید نمی‌شود. به همین خاطر باعث می‌شود که مبتلایان به کمبود ید دائما به دور خود پتوی گرم بپیچند.

2- یکی از دلایل خستگی و رنگ پریدگی کمبود ید است

خستگی و ضعف یکی از علائم کمبود ید است. در واقع، برخی از مطالعات نشان داده‌اند که تقریباً ۸۰ درصد از افراد با سطوح پایین هورمون تیروئید که در موارد کمبود ید رخ می‌دهد، احساس خستگی، تنبلی و ضعف می‌کنند.

این علائم به این دلیل رخ می‌دهند که هورمون‌های تیروئید به بدن در تولید انرژی کمک می‌کنند. وقتی سطح هورمون تیروئید پایین است، بدن نمی‌تواند به‌اندازه معمول، انرژی تولید کند. این ممکن است باعث شود سطح انرژی شما به‌شدت کاهش یابد و احساس ضعف کنید.

در واقع، مطالعه‌ای روی ۲۴۵۶ نفر نشان داد که خستگی و ضعف، شایع‌ترین علائم در میان افرادی است که سطح هورمون تیروئید پایینی دارند.

3- مشکلات پوست و مو

عدم دریافت آب کافی توسط بدن باعث می‌شود که کیفیت پوست و مو کمتر شود! در نتیجه خشکی پوست ایجاد می‌شود. ریزش موها نیز از دیگر علائم کمبود ید است. ریزش موها گسترده‌تر و بیشتر می‌شود. کمبود ید باعث می‌شود که سرعت ایجاد چین و چروک‌های پوستی بیشتر شود. ید به بازسازی موها نیز کمک می‌کند. اگر می‌بینید که موهای شما مانند گذشته براق نیستند ممکن است به کمبود ید مبتلا باشید.

4- ریزش مو از نشانه‌های کمبود ید

هورمون‌های تیروئید به کنترل رشد فولیکول‌های مو کمک می‌کنند. هنگامی که سطح هورمون تیروئید شما پایین است، فولیکول‌های مو ممکن است بازسازی نشوند. با گذشت زمان، این امر می‌تواند منجر به ریزش مو شود.

به همین دلیل، افراد مبتلا به کمبود ید از ریزش مو رنج می‌برند. اگر به دلیل کمبود ید دچار ریزش مو ‌شوید، تأمین این ماده معدنی می‌تواند به اصلاح سطح هورمون تیروئید شما و توقف ریزش مو کمک کند.

5- پوست خشک و پوسته‌پوسته

پوست خشک و پوسته‌پوسته یکی دیگر از علائم کمبود ید است. در واقع، برخی از مطالعات نشان داده‌اند که تا ۷۷ درصد از افراد با سطوح پایین هورمون تیروئید ممکن است پوست خشک و پوسته‌پوسته را تجربه کنند.

هورمون‌های تیروئید که حاوی ید هستند، به بازسازی سلول‌های پوست شما کمک می‌کنند. هنگامی که سطح هورمون تیروئید پایین است، این بازسازی به میزان کافی اتفاق نمی‌افتد و احتمالاً منجر به خشکی و پوسته‌پوسته‌شدن پوست می‌شود.

علاوه بر این، هورمون‌های تیروئید به بدن در تنظیم عرق کمک می‌کنند. افرادی که سطح هورمون تیروئید پایین‌تری دارند، نسبت به افرادی که سطح هورمون تیروئید طبیعی دارند، کمتر عرق می‌کنند.

با توجه به اینکه عرق به مرطوب و هیدراته نگه‌داشتن پوست شما کمک می‌کند، کمبود تعریق می‌تواند دلیل دیگری باشد که چرا پوست خشک و پوسته‌پوسته یکی از علائم کمبود ید است.

6- افزایش وزن ناگهانی  از عوارض کمبود ید

در قسمت‌های قبل هم گفتیم که به خاطر کمبود ید متابولیسم بدن کاهش جدی پیدا می‌کند. به همین خاطر بود که احساس سرما ایجاد میشد. از دیگر عوارض کمبود ید افزایش ناگهانی وزن است. وقتی سوخت و ساز در بدن شما کمتر شود کالری کمتری می‌سوزانید. پس طبیعی است که به طور ناگهانی اضافه وزن پیدا کرده و چاق شوید.

7- یبوست، یکی از دلایل یبوست می‌تواند کمبود ید باشد

یبوست و سختی در دفع نیز از نشانه‌های کمبود ید در بدن است. وقتی غدد تیروئیدی ید کافی دریافت نکنند هضم مواد غذایی و همچنین دفع با مشکل روبرو می‌شود. وقتی تیروئید کم کار شود فعالیت معده و روده بزرگ با اختلال روبرو می‌شود. به همین خاطر باعث می‌شود که دچار یبوست شوید. بسیاری از افرادی که ید خیلی کم دریافت می‌کنند در هفته حتی کمتر از سه بار مدفوع می‌کنند.

8- متورم شدن گردن

متورم شدن گردن دیگر از آشکارترین نشانه‌های کمبود ید است. اگر با گردن متورم مواجه شدید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید. به این مشکل گواتر گفته می‌شود. وقتی ید به میزان کافی نداشته باشید دچار گوارتر می‌شوید. بهتر است گواتر هر چه سریعتر درمان شود تا جلوی پیشرفت بیشتر اختلالات ناشی از آن گرفته شود.

9- تغییرات در ضربان قلب

ضربان قلب ممکن است تحت تأثیر سطح ید قرار گیرد. مقدار بسیار کم این ماده معدنی می‌تواند باعث کندتر شدن ضربان قلب شود، در حالی که مقدار بسیار زیاد ید در بدن می‌تواند باعث ضربان قلب بالا شود.

10- مشکل در یادگیری و به‌خاطرسپردن

کمبود ید می‌تواند بر توانایی یادگیری و به‌خاطرسپردن مسائل تأثیر بگذارد.

مطالعه‌ای که روی بیش از ۱۰۰۰ بزرگسال انجام شد، نشان داد افرادی که سطح هورمون تیروئید بالاتری داشتند، در مقایسه با افرادی که سطح هورمون تیروئید پایین‌تری داشتند، در تست‌های یادگیری و حافظه عملکرد بهتری داشتند.

هورمون‌های تیروئید به رشد و تکامل مغز شما کمک می‌کنند. به همین دلیل است که کمبود ید که برای ساخت هورمون‌های تیروئید لازم است، می‌تواند رشد مغز را کاهش دهد.

در واقع، مطالعات نشان داده‌اند که هیپوکامپ، بخشی از مغز که حافظه بلند مدت را کنترل می‌کند، در افرادی که سطح هورمون تیروئید پایینی دارند، کوچک‌تر به نظر می‌رسد.

11- مشکلات دوران بارداری

خانم‌های باردار در معرض خطر کمبود ید هستند. عدم مصرف ید کافی در دوران بارداری و شیردهی ممکن است عوارض جانبی برای مادر و جنین ایجاد کند.

مادران ممکن است علائم کم‌کاری تیروئید مانند گواتر، ضعف، خستگی و احساس سرما را تجربه کنند. در همین حال، کمبود ید در نوزادان ممکن است رشد فیزیکی و رشد مغز را متوقف کند.

علاوه بر این، کمبود شدید ید ممکن است خطر مرده‌زایی را افزایش دهد.

12- دوره قائدگی نامنظم یا دشوار

خون‌ریزی قاعدگی شدید و نامنظم ممکن است در نتیجه کمبود ید رخ دهد. مانند بسیاری از علائم کمبود ید، این نیز با سطوح پایین هورمون‌های تیروئید مرتبط است، با توجه به اینکه ید برای ساخت هورمون‌های تیروئید مورد نیاز است.

تحقیقات نشان می‌دهند که خانم‌ها با سطوح پایین هورمون تیروئید، دوره‌های قاعدگی مکرر را با خون‌ریزی شدید تجربه می‌کنند. این بدین دلیل است که سطوح پایین هورمون تیروئید، سیگنال‌های هورمون‌هایی را که در چرخه قاعدگی دخیل هستند، مختل می‌کند.

در صورتی که علائم کمبود ید بالا را در خود می‌بینید، می‌توانید از طریق مشاوره تلفنی رایگان با مشاوران توانبخش در تماس باشید و از خدمت ویزیت پزشک عمومی در منزل استفاده کنید تا موسسه توانبخش در سریعترین پزشک عمومی را در منزل شما حاظر کند.

علت اصلی کمبود ید در مناطق کوهستانی

کمبود ید در بین جمعیت ساکن مناطق کوهستانی بسیار شایع‌تر از سایر مناطق است. دلیل این امر این است که خاک کشاورزی مناطق کوهستانی حاوی میزان کافی ید نیست و به همین دلیل، ید کافی در سبد غذایی ساکنین مناطق کوهستانی وجود ندارد. در این مناطق باید از محصولات دارای ید مانند نمک یددار استفاده شود؛ در غیر این صورت، همه افراد به کمبود ید مبتلا خواهند شد.

کمبود ید باعث چه بیماری می شود؟

در صورت عدم درمان کمبود ید می‌تواند منجر به کم‌کاری شدید تیروئید شود. عوارض کمبود ید ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• بیماری قلبی و اختلالات مرتبط با آن، مانند نارسایی قلبی
• مسائل مربوط به سلامت روان مانند افسردگی و اختلالات شناختی
• آسیب به اعصاب محیطی بدن که به‌عنوان نوروپاتی محیطی شناخته می‌شود
• اختلال در تخمک‌گذاری که ممکن است باعث ناباروری در خانم‌ها شود

مقادیر کم هورمون تیروئید در خانم‌های باردار می‌تواند خطر نقص مادرزادی فرزندشان را افزایش دهد. مشکلات مربوط به بارداری که کمبود ید می‌تواند ایجاد کند، عبارت‌اند از:

• سقط جنین
• مرده‌زایی
• زایمان زودرس
• ناهنجاری‌های مادرزادی در نوزادان

در موارد شدید، کمبود ید می‌تواند باعث بیماری به نام کرتینیسم شود.

اگر از بیماری بواسیر رنج می‌برید؛ می‌توانید با مطالعه مقاله «9 روش درمان بواسیر در طب سنتی» از روش‌های درمان این بیماری مطلع شوید.

برای کمبود ید چه بخوریم؟

منابع بسیار کمی از ید در رژیم غذایی وجود دارد. این یکی از دلایل رایج بروز علائم کمبود ید در سراسر جهان است. مصرف روزانه توصیه‌شده ۱۵۰ میکروگرم است. این مقدار باید نیازهای ۹۷ تا ۹۸ درصد از کل بزرگسالان سالم را برآورده کند.

با این حال، خانم‌های باردار یا شیرده، نیاز بیشتری دارند. خانم‌های باردار به ۲۲۰ میکروگرم ید در روز نیاز دارند، در حالی که خانم‌های شیرده به ۲۹۰ میکروگرم ید در روز نیاز دارند.

غذاهای زیر منابع عالی ید هستند:

• جلبک دریایی
• ماست
• نمک یددار
• میگو
• تخم مرغ
• ماهی تن
• آلو خشک

جلبک دریایی معمولاً منبع خوبی از ید است؛ اما بستگی به این دارد که از کجا آمده است! جلبک دریایی برخی از کشورها، مانند ژاپن، سرشار از ید است.

مقادیر کمتری از این ماده معدنی نیز در انواع غذاها مانند ماهی، صدف، گوشت گاو، مرغ، لوبیا چیتی، شیر و سایر محصولات لبنی یافت می‌شود. بهترین راه برای دریافت ید کافی و جلوگیری از بروز علائم کمبود ید، افزودن نمک یددار به وعده‌های غذایی است.

اگر فکر می کنید کمبود ید دارید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. اگر علائم کم کاری تیروئید را نشان دهید، احتمالاً سطح تیروئید شما نیز بررسی می‌شود.

داروی کمبود ید

• به نوزادان مبتلا به کمبود ید، لووتیروکسین ۳ میکروگرم بر کیلوگرم به‌صورت خوراکی، یک‌بار در روز به‌مدت یک هفته به اضافه مکمل تأمین‌کننده ۵۰ تا ۹۰ میکروگرم ید، یک‌بار در روز به‌مدت چند هفته تجویز می‌شود.
• کودکان با یدید ۹۰ تا ۱۲۰ میکروگرم یک‌بار در روز درمان می‌شوند.
• به بزرگسالان یدید ۱۵۰ میکروگرم یک‌بار در روز تجویز می‌شود. همچنین کمبود ید را می‌توان با لووتیروکسین درمان کرد.
• خانم‌های باردار یا شیرده باید یدید ۲۵۰ میکروگرم را یک‌بار در روز مصرف کنند.

مقاله پیشنهادی: قرص عفونت ریه

زنگ خطر را جدی بگیرید

طبق تحقیقاتی که انجام شده است دانشمندان به این نتیجه رسیدند که علت ایجاد خیلی از سرطان‌ها کمبود ید است. متاسفانه خیلی از افراد سالمند نیز به خاطر فشار خون نمی‌توانند ید کافی به بدن برسانند. به همین خاطر در معرض انواع سرطان قرار می‌گیرند. پس سالمندان بیشترین طعمه‌های سرطان به خاطر ید هستند! اگر در اطراف خود سالمندی دارید سعی کنید در صورت مشاهده این نشانه‌ها او را به پزشک ببرید. یا اگر توسط پرستار در منزل نگهداری می‌شود با پرستارش صحبت کنید.

پرستار سالمند در منزل توانبخش به دقت نشانه ها را رصد کرده و در صورت نیاز با پزشک سالمند مشورت خواهد کرد که از سالمند شما به نحو احسنت مراقبت کند.

برای پرسش هرگونه سوال در خصوص خدمات موسسه پرستاری توانبخش با مشاوران ما در ارتباط باشید.