همه چیز درباره ویروس جدید چینی HMPV

اچ ام پی وی (Human Metapneumovirus) یک ویروس تنفسی است که از اوایل قرن بیست‌و‌یکم شناسایی شده و می‌تواند دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی را درگیر کند. اگرچه این ویروس پیش‌تر نیز شناخته شده بود، اما اخیراً گزارش‌هایی درباره‌ شیوع احتمالی آن در چین منتشر شده که برخی از آن با عنوان «مریضی جدید» یاد می‌کنند. در نتیجه، بسیاری از افراد می‌پرسند «اچ ام پی وی چیست؟» و آیا این بیماری می‌تواند منشأ نگرانی گسترده باشد یا خیر.

اچ ام پی وی چیست؟

در روزهای اخیر، تیترهای خبری و بازتاب رسانه‌ای در رابطه با بیماری جدید در چین در فضای مجازی منتشر شده است. این اخبار که همراه با تصاویری از افراد ماسک‌زده و ویدیوهایی از خیابان‌های شلوغ شهرهای چین هستند، نگرانی‌های زیادی را در دل مردم ایجاد کرده است. بسیاری از افراد به طور ناخودآگاه این وضعیت را با دوران همه‌گیری کرونا مقایسه می‌کنند. اما این مریضی جدید در چین چیست؟ چه علائمی دارد و چگونه می‌توان از آن پیشگیری و درمان کرد؟

ویروس متاپنوموویروس انسانی (Human Metapneumovirus) HMPV یک ویروس تنفسی است که اغلب باعث بروز عفونت در قسمت‌های بالایی دستگاه تنفس مانند گلو، بینی و دهان می‌شود. بررسی‌های پژوهشگران نشان می‌دهد که HMPV مسئول حدود 10 تا 12 درصد از عفونت‌های تنفسی در کودکان است.

خبر خوب این است که در بسیاری از موارد، علائم بیماری در کودکان خفیف باقی می‌ماند. تنها بین 5 تا 16 درصد از کودکان ممکن است به عوارض جدی‌تری مانند عفونت‌های ریوی نظیر پنومونی دچار شوند.

این ویروس از نظر علائم و شیوه انتقال، شباهت به RSV و پاراآنفلوآنزا دارد. هر دو ویروس می‌توانند عفونت‌های تنفسی جدی را در نوزادان و سالمندان ایجاد کنند؛ اما ویروس RSV اغلب علائم شدیدتری را در نوزادان زیر شش ماه به وجود می‌آورد، در حالی که ویروس HMPV اغلب در نوزادان 6 تا 12 ماهه بیشترین شدت را دارد.

آیا اچ ام پی وی ویروس جدید چینی است؟

باید توجه داشت که HMPV یک ویروس ناشناخته یا تازه ظهور یافته نیست. این ویروس برای نخستین بار در سال 2001 در هلند شناسایی شد؛ اما شواهد علمی نشان می‌دهند که این عامل بیماری‌زا حداقل از چند دهه قبل در میان انسان‌ها وجود داشته و در حال گردش بوده است. با این حال، ممکن است احتمال شایعات و اطلاعات نادرست در خصوص جدید بودن یا محدود بودن این ویروس به یک منطقه خاص ایجاد شده باشد. در واقع، برخلاف نگرانی‌های اولیه، اچ ام پی وی ویروس پیش‌تر نیز در جوامع بشری حضور داشته است و شواهد علمی نشان می‌دهند که آن را نباید به عنوان یک رویداد جدید یا منحصر به فرد تلقی کرد.

با افزایش موارد ابتلا به متاپنوموویروس در چین، سازمان‌های بهداشتی از جمله مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های چین (CCDC) و وزارت بهداشت چین تأکید کرده‌اند که مردم باید اقدامات پیشگیرانه را جدی بگیرند. این توصیه‌ها شامل شستشوی مکرر دست‌ها، استفاده از دستمال یا پوشاندن دهان هنگام سرفه و عطسه و ماندن در خانه برای افراد در معرض خطر به منظور جلوگیری از انتشار ویروس است.

یکی از مقامات وزارت بهداشت و درمان ایران اعلام کرد که خوشبختانه ابزارهای لازم برای شناسایی HMPV در کشور موجود است و نمونه‌های افراد مشکوک به طور منظم تحت آزمایش قرار می‌گیرند. بر اساس نتایج این پایش‌ها، تاکنون هیچ مورد تأیید شده‌ای از ابتلا به اچ ام پی وی بیماری در کشور ثبت نشده است.

گروه‌های پرخطر در برابر ویروس HMPV

مریضی جدید در چین می‌تواند هر کسی را مبتلا کند؛ اما برخی افراد به دلیل شرایط خاص، بیشتر در معرض ابتلا به عوارض شدید آن هستند:

• کودکان خردسال (زیر ۲ سال)
• سالمندان بالای 60 سال
• افراد با نقص سیستم ایمنی، مانند بیماران مبتلا به HIV یا سرطان
• بیماران قلبی و ریوی مزمن

راه‌های انتقال و علائم بیماری جدید در چین

ویروس اچ ام پی وی یک ویروس RNA تک رشته‌ای است که به راحتی از طریق قطرات تنفسی (Droplet Transmission) و تماس با سطوح آلوده منتقل می‌شود. این ویروس به‌طور مشابه با آنفلوآنزا، در فصول سرد سال بیشتر شیوع پیدا می‌کند و می‌تواند به سرعت در مکان‌های پرجمعیت مانند مدارس، بیمارستان‌ها و فضاهای بسته گسترش یابد. اپیدمی در فصول سرد سال اغلب به دلیل تجمع افراد در محیط‌های بسته و کاهش دمای هوا تشدید می‌شود. علاوه بر این، تماس با سطوح آلوده مانند دستگیره‌ها، اسباب‌بازی‌ها و سپس لمس صورت (دهان، بینی یا چشم) از دیگر راه‌های معمول انتقال ویروس محسوب می‌شود.

علائم اچ ام پی وی ویروس مشابه سرماخوردگی و آنفولانزا بوده و ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• علائم تنفسی (سرفه، تنگی نفس، آبریزش بینی)
• تب
• درد عضلانی و بدن‌درد
• گلودرد
• خستگی و ضعف عمومی

در صورت شدید شدن بیماری، این ویروس می‌تواند به عفونت دستگاه تنفسی فوقانی یا تحتانی (برونشیت، ذات‌الریه) منجر شود.

روش‌های پیشگیری در منزل

پژوهش‌های در دست انجام برای واکسن به منظور پیشگیری و مدیریت این ویروس در حال پیگیری است. در کنار این تلاش‌ها، رعایت اصول بهداشتی زیر می‌تواند به جلوگیری از انتشار اچ ام پی وی بیماری کمک کند:

• رعایت بهداشت دست با آب و صابون یا استفاده از ضدعفونی‌کننده دست
• پوشاندن دهان و بینی هنگام سرفه یا عطسه
• فاصله‌گذاری اجتماعی و اجتناب از نزدیک شدن به دیگران در زمان بیماری
• استفاده از ماسک در صورت بیماری
• عدم لمس صورت، چشم‌ها، بینی و دهان
• ضدعفونی سطوح
• عدم اشتراک‌گذاری غذا یا ظروف غذا خوردن
• قرنطینه افراد بیمار یا مشکوک

تشخیص ویروس جدید چینی

تشخیص اچ ام پی وی اغلب با توجه به علائم بالینی مانند سرفه، تب، آبریزش بینی و گلودرد صورت می‌گیرد و برای تأیید آن از روش‌های آزمایشگاهی مانند تست‌های تشخیصی مولکولی (RT-PCR)، کشت ویروس و تست آنتی‌بادی سرولوژیک (IgM, IgG)  استفاده می‌شود. در مواردی که پزشک به شدت بیماری یا تغییرات احتمالی در دستگاه تنفسی مشکوک باشد، ممکن است انجام بررسی‌های تکمیلی مانند معاینه کلینیکی و رادیولوژی (عکس قفسه سینه) را نیز توصیه کند.

درمان ویروس چینی

دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی اچ ام پی وی ویروس را به عنوان یک پاتوژن تنفسی با اهمیت ویژه برای گروه‌های آسیب‌پذیر معرفی کرده‌اند. با توجه به نداشتن واکسن تجاری برای HMPV، مدیریت آن به طور عمده از طریق مراقبت حمایتی (استراحت، مصرف مایعات، کنترل تب) و همچنین رعایت اقدامات پیشگیرانه صورت می‌گیرد.

در مواقعی که بیماری به عوارض جدی‌تر مانند ذات‌الریه منجر شود، ممکن است نیاز به درمان‌های دارویی اضافی وجود داشته باشد. در این موارد، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک‌ها (در صورت عفونت باکتریایی هم‌زمان) را برای درمان عفونت ثانویه تجویز کند. این روش‌ها به طور قابل توجهی می‌توانند از انتشار بیماری جدید در چین جلوگیری کنند. در این راستا، اهمیت تحقیقات در پیشگیری و تشخیص زودهنگام برای توسعه درمان‌های مؤثر و بهبود روش‌های مقابله با این ویروس ضروری است.

مراقبت و پرستاری در منزل برای بیماران مبتلا

ویروس متاپنوموویروس انسانی (HMPV) اغلب در بیشتر موارد به صورت خفیف بروز می‌کند و به خودی خود بهبود می‌یابد. با این حال، در برخی از افراد مانند کودکان و سالمندان با علائم شدیدتر می‌تواند منجر به عوارض بیشتری شود که نیاز به درمان و مراقبت‌های پزشکی بیشتری دارد.

در این راستا، با خدمات پرستاری و پزشکی در منزل توانبخش، شما می‌توانید از آرامش و راحتی کامل در منزل خود برخوردار شوید. تیم متخصص ما از پزشکان و پرستاران با تجربه آماده‌اند تا به خانه شما بیایند و بهترین مراقبت‌ها را در محیطی آرام و بدون استرس ارائه دهند. در شرایطی که بیمار نیاز به درمان‌های خاصی داشته باشد، مانند استفاده از اکسیژن مکمل برای تسهیل تنفس، تیم پزشکی ما با توجه به شرایط بیمار، درمان‌های تخصصی را با دقت و حرفه‌ای انجام خواهد داد. همچنین در صورت لزوم، پزشکان داروهای ضدویروسی (در صورت وجود داروی اختصاصی) را تجویز می‌کنند تا روند بهبودی تسریع شود.

جمع بندی

گزارش‌های اخیر از چین در مورد اچ ام پی وی ویروس مشابه نگرانی‌هایی است که در ابتدای شیوع بیماری‌های نوپدید در چین (سارس، مرس، کووید-۱۹) مشاهده شد. با این حال، این ویروس در حال حاضر تهدیدی برای یک بحران جهانی بهداشتی به حساب نمی‌آید. در این شرایط، مهم‌ترین اقدام افزایش آگاهی عمومی است، تا مردم بدانند اچ ام پی وی چیه، چگونه منتقل می‌شود و چه راه‌های پیشگیری از آن وجود دارد. در این راستا، نقش سازمان‌های بهداشتی در اطلاع‌رسانی و آموزش بسیار حائز اهمیت است تا از بروز مشکلات جدی و افزایش خطرات احتمالی جلوگیری شود.