علائم و روش‌های درمانی تنگی نفس عصبی

تنگی نفس عصبی یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که بسیاری از افراد در شرایط استرس‌زا و اضطراب، آن را تجربه می‌کنند. این حالت به دلیل تنش‌های روانی و عصبی بروز کرده و اغلب به صورت ناگهانی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگرچه ممکن است در ابتدا با بیماری‌های جسمی اشتباه گرفته شود، اما تنگی نفس عصبی، بیشتر به سیستم عصبی مرتبط است.

برای درمان این مشکل می‌توان از تکنیک‌های آرام‌سازی یا داروهای تجویزی توسط پزشک استفاده کرد. اگر با موسسه پرستاری توانبخش همراه باشید، اطلاعات بیشتری در اختیار شما خواهیم گذاشت.

تنگی نفس عصبی چیست؟

تنگی نفس عصبی یک عارضه است که به دلیل شرایط نامساعد عصبی به شما دست می‌دهد و بیشتر ناشی از واکنش سیستم عصبی سمپاتیک است که در شرایط استرس و اضطراب، فعال می‌شود و الگوی تنفس فرد را تغییر می‌دهد.

درواقع بدن فرد به دلیل فشارهای روانی، وارد حالتی می‌شود که در آن فرآیند تنفس سریع و سطحی شده و فرد احساس می‌کند که نمی‌تواند به خوبی نفس بکشد وگرچه شاید نگران‌کننده به نظر برسد؛ اما به طور مستقیم با سلامت جسمی ریه‌ها و قلب ارتباط ندارد و بیشتر به ذهن و سیستم عصبی مرتبط است.

6 مورد از علائم تنگی نفس عصبی

علائم تنگی نفس عصبی می‌تواند به شدت متغیر باشد و بسته به شرایط فرد، به طور متفاوت بروز کند. این علائم معمولاً در مواقعی ظاهر می‌شوند که فرد تحت فشار روانی یا درگیر اضطراب شدید باشد.

در ادامه می‌توانید با مهم‌ترین علائم تنگی نفس عصبی، آشنایی پیدا کنید.

1. احساس خفگی
2. درد یا فشار در قفسه سینه
3. تنفس سطحی و سریع
4. سرگیجه و بی‌حالی
5. تعرق شدید
6. ترس از مرگ یا خفگی

در ادامه هر یک از علائم بالا را به تفصیل شرح دادیم:

احساس خفگی

احساس اختناق یا خفگی بارزترین نشانه تجربه تنگی نفس عصبی است که شما در این حالت نمی‌توانید به طور کامل هوا را به داخل ریه‌های خود هدایت کنید.

این احساس ممکن است با ترس شدید همراه باشد و اضطراب فرد را بیشتر کند.

درد یا فشار در قفسه سینه

اگر در قفسه سینه خود احساس درد کردید در شرایطی که دچار استرس و اضطراب بودید، فکر نکنید مشکلات قلبی به سراغتان آمده بلکه این نیز از جمله علائم تنگی نفس است که بیشتر به صورت سوزش در سینه احساس می‌شود.

تنفس سریع و سطحی

در حالت اضطراب و استرس، تنفس شما به صورت سریع و سطحی انجام می‌شود و اکسیژن کافی به بدن نمی‌رسد. این وضعیت می‌تواند خستگی یا گیجی را نیز به همراه داشته باشد.

سرگیجه

به دلیل کاهش اکسیژن‌رسانی به مغز در اثر تنفس سطحی و سریع، سرگیجه و احساس گیجی ایجاد می‌کنید و ممکن است احساس عدم تعادل یا اختلال در راه افتادن به شما دست دهد.

تعریق شدید

سیستم عصبی سمپاتیک در مواقع اضطراب، فعال می‌شود و باعث تعریق بیش از حد در بدن می‌گردد تا بدن خنک شده و بتواند دمای خود را کاهش دهد و همین یکی از نشانه‌های تنگی نفس‌هایی که در شرایط اضطرابی دچارش می‌شوید.

ترس از مرگ یا خفگی

بسته به اینکه تنگی نفس عصبی چه مدت طول می‌کشد، فرد دچار وحشت ناشی از ناتوانی در تنفس صحیح می‌شود و این وضعیت به شدت فرد را نگران می‌کند.

4 اقدام اولیه در زمان تنگی نفس عصبی

اگر شما یا کسی در اطرافتان دچار تنگی نفس عصبی شدید، در مرحله اول باید آرامش خود را حفظ کرده و از چند روش ساده برای کاهش میزان علائم، استفاده کنید. در ادامه می‌توانید چندین اقدام اولیه که می‌تواند در این شرایط مفید باشد را مورد بررسی قرار دهید.

1. تنفس عمیق و آرام
2. تغییر محیط
3. نوشیدن آب
4. استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی

تنفس عمیق و آرام

اولین و مهم‌ترین اقدام برای کنترل تنگی نفس، تنفس عمیق و آهسته است. سعی کنید به آرامی و به طور عمیق نفس بکشید و تمام تمرکز خود را روی فرآیند تنفس منعکس کنید. این اقدام کمک می‌کند تا تنفس به تدریج به حالت طبیعی بازگردد.

تغییر محیط

اگر در محیطی استرس‌زا قرار دارید، سعی کنید از آن محیط خارج شوید و به محیطی آرام و بدون سر و صدا بروید.

نوشیدن آب

در مواقع تنگی نفس عصبی، یک لیوان آب خنک بنوشید تا تنش و اضطراب تا حدودی کاهش پیدا کند و تنفس آرام‌تر شود.

استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی

انجام تکنیک‌هایی مانند مدیتیشن یا تنفس دیافراگمی می‌تواند در کاهش اضطراب و استرس مؤثر باشد و در پی آن به تنفس بهتر، کمک کند.

بهترین قرص‌ها برای درمان تنگی نفس عصبی

برای مدیریت تنگی نفس عصبی درمان مختلفی وجود دارد که یکی از آن‌ها مصرف داروهای تجویزی توسط پزشک است. در این داروهای کاهش اضطراب و آرام‌سازی سیستم عصبی تجویز می‌شوند که معمولاً علائم ناشی از استرس را کاهش داده و به بهبود تنفس کمک می‌کنند. در ادامه می‌توانید داروهایی که به عنوان بهترین قرص برای تنگی نفس عصبی مورد استفاده قرار می‌گیرند را مورد بررسی قرار دهید.

1. آلپرازولام (Xanax)
2. کلونازپام (Klonopin)
3. لورازپام (Ativan)
4. دیازپام (Valium)
5. سیتالوپرام (Celexa)

آلپرازولام (Xanax)

این دارو، نوعی آرام‌بخش از خانواده بنزودیازپین‌ها است که اثربخشی سریعی دارد و برای درمان اضطراب و حملات پانیک تجویز می‌شود. آلپرازولام معمولاً برای درمان کوتاه‌مدت استفاده می‌شود و می‌تواند به سرعت علائم تنگی نفس عصبی را کاهش دهد.

کلونازپام (Klonopin)

کلونازپام برای درمان اضطراب مزمن و حملات پانیک استفاده می‌شود و اثرات طولانی‌تری نسبت به دیگر داروهای بنزودیازینی دارد.

لورازپام (Ativan)

لورازپام نوعی داروی آرام‌بخش از گروه بنزودیازپین‌ها است که برای کنترل کوتاه‌مدت اضطراب تجویز می‌شود و تأثیر مطلوبی بر کاهش تنگی نفس عصبی دارد.

دیازپام (Valium)

دیازپام نوعی داروی بنزودیازینی است که اثرات آرام‌بخشی طولانی‌مدتی برای درمان اضطراب و تنگی نفس عصبی دارد.

سیتالوپرام (Celexa)

سیتالوپرام به عنوان داروی ضدافسردگی از گروه مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRI) است که به تنظیم سطح سروتونین مغز کمک می‌کند. این دارو برای درمان اضطراب و افسردگی مزمن استفاده می‌شود و اثربخشی مناسبی برای تنظیم ریتم تنفس دارد.

نکات مهم وقتی تنگی نفس عصبی به شما دست می‌دهد

علاوه بر مصرف داروها و انجام تکنیک‌های آرام‌سازی مؤثر، نکات مهم دیگری نیز وجود دارد که در زمان تجربه تنگی نفس عصبی باید به آن‌ها توجه داشته باشید.

در ادامه برخی از مهم‌ترین نکات در زمینه اقدامات لازم در زمان تنگی نفس عصبی، مورد بررسی قرار خواهیم داد:

• عدم مصرف خوارکی‌های کافئین‌دار: مصرف مواد محرک مانند کافئین و نیکوتین، علائم اضطراب را تشدید می‌کند و باید از خوردن این مواد اجتناب کنید.
• ورزش: در زمان نفس تنگی عصبی می‌توانید ورزش کنید، زیرا این کار اضطراب و استرس را کاهش داده و وضعیت تنفسی را بهبود می‌بخشد.
• مصرف غذاهای بهبوددهنده سیستم عصبی: در مورد اینکه برای تنگی نفس عصبی چه بخوریم باید گفت که مصرف غذاهای متعادل و سالم می‌تواند ضمن بهبود استرس، عملکرد سیستم عصبی را بهبود ببخشد.
• مشورت با پزشک: در مواقعی که تنگی نفس عصبی به صورت مکرر و شدید بروز می‌کند، حتماً با پزشک مشورت کنید تا درمان مناسب برای شما تجویز شد.

نکته پایانی درباره تنگی نفس عصبی

تنگی نفس عصبی یکی از اختلالات شایع در میان افراد مبتلا به اضطراب و استرس است که به طور مستقیم به مشکلات جسمی مرتبط نمی‌شود اما می‌تواند بسیار نگران‌کننده باشد.

در این شرایط با استفاده از روش‌های آرام‌سازی، مدیریت استرس و مصرف داروهای تجویزشده توسط پزشک، می‌توان این مشکل را به خوبی کنترل کرد. مدت زمان و نوع درمان با توجه به شرایط و شدت علائم فرد متفاوت است و می‌تواند بین چند هفته تا چند ماه ادامه داشته باشد.