راهکارهای درمانی پسوریازیس چیست؟

پسوریازیس یک بیماری پوستی مزمن و خودایمنی است که باعث ایجاد لکه‌های قرمز، خشک و پوسته پوسته روی پوست می‌شود. این بیماری ناشی از سرعت بیش از حد تولید سلول‌های پوستی است که منجر به تجمع آن‌ها روی سطح پوست می‌شود. پسوریازیس مسری نیست و معمولاً به صورت دوره‌ای تشدید و بهبود می‌یابد. درمان قطعی برای آن وجود ندارد، اما روش‌های مختلفی مانند داروهای موضعی، نوردرمانی و داروهای سیستمیک می‌توانند علائم را کنترل کنند.

از روغن آرگان، کورتیکواستروئید قوی، تازاروتن و کلسیتریول به عنوان قاتل پسوریازیس یاد می‌شود اما همانطور که گفتیم چون این بیماری درمان قطعی ندارد نمی‌توان داروی مشخصی برای آن تجویز کرد.

پسوریازیس چیست و چرا ایجاد می‌شود؟

این بیماری با ایجاد لکه‌های قرمز، ضخیم و متورم شده خودش را نشان می‌دهد و لکه‌ها به رنگ پوسته‌های نقره‌ای یا صدفی ترک خورده هستند که گاهی خونریزی می‌کنند و ترشحاتی از آن‌ها خارج می‌شود. افراد مبتلا به اختلال خود ایمنی پسوریازیس احساس سوزش، حساسیت شدید و درد ناگوار را تجربه می‌کنند و برای درمان آن مجبور هستند از کرم‌های استروئیدی و پمادها استفاده نمایند.

علت پسوریازیس به خاطر عملکرد نادرست سلول‌های سفید خون است. در واقع برخلاف این که این بیماری روی پوست ظاهر می‌شود، ریشه اصلی آن داخل بدن است. زمانی که سلول‌های T به جای حفظ سلامتی بدنی در برابر عفونت‌ها فعالیت بیش از حد انجام می‌دهند، علائم پسوریازیس ظاهر می‌شود.

انواع پسوریازیس و علائم آن

پسوریازیس پوست براساس محل وقوع و میزان شدت آن در دسته بندی‌های زیر قرار می‌گیرد:

پسوریازیس ولگاریس یا پلاکی

این مدل جز رایج ترین نوع پسوریازیس است که ابتدا با ایجاد لکه‌های قرمز و خشک روی پوست خودش را نشان می‌دهد، اما به مرور زمان به ضایعه‌های فلسی تبدیل می‌شود و احتمال دردناک بودن آن‌ها زیاد است. معمولا پسوریازیس پلاکی در نواحی مختلف بدن ظاهر می‌شود و حتی ممکن است روی دهان یا دستگاه تناسلی نیز رخ دهد.

پسوریازیس ناخن

این مدل در اندازه کوچک کنار ناخن دست یا پا ایجاد می‌شود و در پی آن، ناخن‌ها به حالت غیرطبیعی رشد می‌کنند و یا تغییر رنگ می‌دهند. در صورت عدم درمان نیز، ناخن‌ها ضخیم شده و فرم بدشکلی پیدا می‌کنند.

پسوریازیس معکوس یا صدفی

این مدل پسوریایس پوست در نواحی دارای چین و چروک ایجاد می‌شود و از نظر ظاهری، شبیه پلاک‌های قرمز و صاف است. از نواحی رایج ایجاد صدف پوستی می‌توان به زیر بغل، زیر سینه، کشاله ران، ناحیه تناسلی و باسن اشاره کرد که در صورت تعریق و اصطحکات شرایط پوستی بدتر می‌شود.

پسوریازیس پوسته‌ای

این مدل به صورت نادر ایجاد می‌شود و با شیوع در بخش کوچک یا وسیعی از پوست شکل می‌گیرد. التهاب مدل پوسته ای بسیار زیاد است و دست، پا و انگشتان را درگیر می‌کند. همچنین خیلی سریع گسترش می‌یابد و موجب ضایعات پوستی می‌شود.

پسوریازیس پوست سر

پسوریازیس سر یا کف سر موجب بروز نشانه‌های ناگوار در نواحی صورت، گوش و خط رویش موها می‌شود و احتمال ریزش مو بعد از وقوع آن وجود دارد.

پسوریازیس خالدار یا قطره‌ای

این مدل میان کودکان و نوجوانان رایج است و بخاطر عفونت باکتریایی ایجاد می‌شود. از نشانه‌های آن می‌توان به تکه‌های خشک روی پوست در نواحی مختلف بدن اشاره کرد. همچنین لکه‌های کوچک مشابه قطره آب روی پوست ظاهر می‌شود.

پسوریازیس مفصلی

این بیماری در کنار بروز التهاب و پوسته پوسته شدن، تورم و درد مفاصل را به همراه دارد. اثرات آن می‌تواند متوسط الی شدید باشد و باعث تغییر در ظاهر ناخن‌ها شود.

روش‌های درمانی برای پسوریازیس

گزینه‌های مختلفی به عنوان قاتل پسوریازیس کف سر یا دیگر نواحی وجود دارد انتخاب هر کدام به شرایط و نوع پسوریازیس وابسته است. در موارد زیر به روش‌های درمان پسوریازیس به طور کامل آشنا می‌شوید:
درمان‌های دارویی پسوریازیس

درمان دارویی پسوریازیس از روش‌های موثر برای بهبود علائم است که در موارد زیر به رایج ترین داروها تجویز اشاره می‌کنیم:

• سیکلوسپورین: این دارو بر مبنای نقش سیستم ایمنی در پسوریازیس وارد عمل می‌شود و در صورت عدم اثرپذاری دیگر داروها، این دارو تجویز خواهد شد. مصرف آن موجب کاهش سطح سیستم ایمنی شده و علائم پسوریازیس را کمتر می‌کند.
• آسیترتین: این دارو جز رتینوئیدهای خوراکی است که به عنوان قاتل پسوریازیس سر و نوحی دیگر برای بزرگسالان استفاده می‌شود. عوارض مصرف آن کمی جدی است و بهتر است برای مدت کوتاهی مصرف شود.
• متوترکسات: این دارو جز قوی ترین‌ها است و برای درمان پسوریازیس‌های شدید تجویز می‌شود.
• آمپول سینورا: آمپول معرفی شده اثرات بیماری را کاهش می‌دهد و از آسیب دیدگی بیش از پوست جلوگیری می‌کند.

درمان‌های طبیعی و خانگی برای پسوریازیس

درمان‌های طبیعی نیز می‌تواند به بهبودی این بیماری کمک کند که در زیر توضیح دادیم:

سرکه انگبین:

این سرکه دارای مواد مغذی و خاصیت آنتی اکسیدانی برای بهبود بیماری پسوریازیس مفید است که برای استفاده باید با کمی آب رقیق شود.

زالو:

گفته می‌شود زالو هم قاتل پسوریازیس است. به کمک این روش لکه‌های پوستی ترمیم می‌شود و جریان خون بهبود می‌یابد.

حجامت:

حجامت جایگاه ویژه‌ای در درمان طب سنتی دارد و موجب حذف سموم بدن می‌شود. انجام آن می‌تواند عوارض ناشی از پسوریازیس را کاهش دهد و در روند بهبودی موثر باشد.

سرکه سیب:

سرکه سیب با خاصیت ضدعفونی کننده موجب کاهش خارش پوستی می‌شود و از تحریک بیش از حد جلوگیری می‌کند. به همین خاطر، استفاده آن در طول هفته روی پوست توصیه می‌شود.

نور درمانی و تاثیر آن بر پسوریازیس

درمان پسوریازیس با نوردرمانی بر پایه قرارگیری زیر نور فرابنفش طبیعی یا مصنوعی به صورت کنترل شده طراحی شده است و در کنار داروها و روش‌های درمانی می‌تواند اثرات مثبتی داشته باشد. روش‌های نور درمانی در موارد زیر خلاصه می‌شود:

• نور درمانی UVB
• درمان UVB باند باریک
• لیزر درمانی اگزایمر
• درمان پسورالن و اشعه ماورا بنفش

تاثیر تغذیه بر کنترل پسوریازیس

تغذیه مناسب برای کنترل پسوریازیس و کاهش التهابات پوستی بسیار اهمیت دارد و می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تنظیم کند. مصرف وعده‌های حاوی آنتی اکسیدان، ویتامین ها، مود معدنی و اسیدهای چرب امگا 3 باعث می‌شود همانند قاتل پسوریازیس پیش بروید و علائم را تسکین بخشید:

• پروتئین‌های ضدالتهاب مانند ماهی چرب، تخم مرغ، عدس، لوبیا و ….
• میوه‌های دارای آنتی اکسیدان مانند اسفناج، کلم، هویج، فلفل دلمه ای، پرتقال، کیوی و …
• غلات فیبردار مانند جو دوسر، برنج قهوه ای و نان سبوس دار

چربی‌های سالم مانند روغن زیتون، دانه چیا و آجیل‌های خام

موثرترین روش‌های کاهش التهاب و خارش پسوریازیس

از آنجا که پسوریازیس و ارتباط آن با بیماری‌های خودایمنی ثابت شده است، داروهایی که بر عملکرد سیستم ایمنی تاثیرگذار است می‌تواند بر روند بهبودی موثر باشد. علاوه براین، در ابتدا درمان برای کاهش التهاب و خارش و جلوگیری از شدت پسوریازیس درمان‌های زیر پیشنهاد می‌شود:

داروهای بیولوژیک برای پسوریازیس: داروهایی مانند اینفیلیکسیماب، اتانرسپت سینورا و… به عنوان داروهای بیولوژیکی شناخته می‌شوند و در داروخانه‌ها دردسترس هستند. استفاده از این داروها در وهله اول پاسخ خوبی برای درمان شناخته می‌شوند و روند شیوع را کند می‌کنند. البته داروهای آدالیمومب یا همان سینورا انتخاب بهتری نسبت به آلتبرل است.

کرم‌های ضد پسوریازیس: بهترین کرم‌ها برای درمان پسوریازیس شامل وینزورا، مرطوب کننده پوست کرل هیدروتراپی، مرطوب کننده پسویازیس CeraVe و کرم اتودرم بایودرما است. کرم کورتیکواستروئید نیز یک کرم موضعی بسیار قوی است که روی لکه‌های ضخیم استفاده می‌شود و استفاده بیش از حد ممنوع است.

راهکارهای پیشگیری از تشدید پسوریازیس

برای پیشگیری از تشدید پسوریازیس بهتر است سبک زندگی سالم را پیش بگیرید و با ایجاد تغییرات مثبت شدت علائم را کاهش دهید:

• ورزش مداوم: ورزش کردن و داشتن تحرک بدنی، موجب کاهش وزن می‌شود و سلامتی کل بدن را تامین می‌کند. انجام مداوم این کار بر کنترل استرس و اضطراب‌های روزانه موثر است و ناخودآگاه از تشدید بیماری جلوگیری می‌کند.
• دوری از اضطراب: همانطور که از تاثیر استرس بر پسوریازیس خبر دارید، به کمک تکنیک‌های مدیریتی مانند یوگاه، تنفس عمیق و مدیتیشن می‌توانید روی احوالات درونی خود کار کنید.
• رعایت نکات بهداشتی: استفاده از مرطوب کننده و توجه کافی به وضعیت پوستی می‌تواند از خشکی بیش از حد پوست جلوگیری کند.
• تمرکز روی عوامل محیطی: از عوامل تحریک کننده پوست مانند مواد شیمیایی، پارچه‌های تحریک کننده و… دوری کنید و سطح پوست را در برابر نور خورشید و دیگر آسیب‌های محیط در امان نگه دارید.
• عدم مصرف سیگار و الکل: دوری از هر دو روی بهبود علائم و تسریع روند بهبودی تاثیرگذار است.

پرستاری و مراقبت از بیماران مبتلا به پسوریازیس

پرستاری از بیماران مبتلا به پسوریازیس تنها از عهده افراد دارای تجربه و دانش کافی برمی آید. همانطور که متوجه شدید، روش‌های کاهش التهاب و خارش در پسوریازیس تنها در مصرف داروها خلاصه نمی‌شود، بلکه تغییرات کافی در سبک زندگی و استفاده از روش‌های خانگی می‌تواند اثرگذار باشد. از طرفی، فرد مبتلا با علائم ناگوار مانند خارش، درد و نشانه‌های آزاردهنده پوستی دست و پنجه نرم می‌کند و داشتن روحیه کافی برای گذراندن دوره بهبودی بسیار مهم است.

حضور یک پرستار می‌تواند مدیریت بهتری در مصرف داروها، حفظ روحیه و انگیزه کافی بیمار داشته باشد و با برنامه ریزی دقیق و انجام مراقبت‌های روزمره علائم پوستی را تسکین بخشد. همچنین با تمرکز بر نقش سیستم ایمنی در پسوریازیس و تهیه وعده‌های غذایی سالم در طول روز نگرانی‌های بیمار را کاهش می‌دهد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

هر زمان که با شرایط پوستی متفاوت روبرو شدید و با علائمی مانند خارش، درد و پوسته پوسته شدن و تاول‌های دردناک دچار شدید، خیلی سریع به پزشک مراجعه کنید. زیرا مراجعه به موقع و شروع درمان توسط یک پزشک متعهد و باتجربه به راحتی می‌تواند شما را از این بحران نجات دهد.
تماس با موسسه توانبخش برای دریافت خدمات پرستاری در منزل

اگر شما یا عزیزانتان با بیماری پسوریازیس درگیر هستید و به مراقبت‌های تخصصی نیاز دارید، موسسه پرستاری توانبخش با ارائه خدمات پرستاری و مشاوره مراقبتی در منزل در کنار شماست. همین حالا با ما تماس بگیرید!

با برقراری تماس و گفتن شرایط بیمار، مرکز تخصصی ما بهترین پرسنل و پرستار خود را اختیارتان قرار می‌دهد و کیفیت خدمات خود را تضمین می‌کند.