سالمندان چه مکمل‌های غذایی باید مصرف کنند؟
با گذشت زمان و افزایش سن، بدن انسان نیز دچار آسیب‌های جدی می‌شود و به دلایل متعددی ویتامین و املاح معدنی مورد نیاز بدن به خوبی تامین نمی‌گردد. شاید با خود بپرسید اصلی‌ترین دلیل کمبود املاح و ویتامین در افراد سالمند چیست؟ گاهی با افزایش سن و ابتلا به قند، چربی یا فشار خون؛ افراد سالمند از خوردن مواد غذایی مختلفی منع می‌شوند و در این شرایط به طور کامل ویتامین، پروتئین؛ املاح مدنی و… بدن تامین نمی‌شود.
کاهش اشتها، ابتلا به بیماری‌های خاص، کاهش توانایی بدن در جذب ویتامین به دلیل کهولت سن نیز موارد دیگری از دلایل کمبود ویتامین و مواد معدنی در سالمندان است.
برای دسترسی سریع به بخش‌های مختلف مقاله، روی عنوان موردنظر کلیک کنید:
اگر شما هم در اطرافیان خود افراد سالمندی دارید یا شغل شما نگهداری از افراد سالمند است تا انتهای این مقاله با من همراه باشید تا به مواردی همچون نیازهای بدن سالمندان، تاثیر مکمل‌ها بر سلامت آن‌ها و روش درست مصرف مکمل‌های مناسب سالمندان بپردازیم.
اهمیت مصرف مکمل غذایی در سالمندان
نیازهای تغذیه‌ای سالمندان به دلیل سبک زندگی متفاوت و کهولت سن با افراد جوان متفاوت است. این افراد زودتر از سایر جامعه در خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف قرار می‌گیرند و سیستم ایمنی آن‌ها برای مقابله با بیماری‌ها ضعیف تر می‌باشد.
همچنین به دلیل متفاوت بودن سبک تغذیه، بدن ویتامین‌های مختلف را به راحتی جذب نمی‌کند و این یک زنگ خطر است که به مرور شخص دچار مشکلاتی همچون پوکی استخوان، زوال عقل، مشکلات قلبی عروقی و مشکلات گوارشی گردد پس بهترین راه برای رفع کمبود املاح معدنی و ویتامین‌ها استفاده از مکمل غذایی مناسب سالمندان می‌باشد. در ادامه به بررسی نیازهای تغذیه‌ای سالمندان و نقش مکمل‌ها در رفع این نیازها خواهیم پرداخت.
نیازهای تغذیه‌ای سالمندان و نقش مکمل‌ها
نیازهای تغذیه‌ای هر شخص با توجه به سبک زندگی، تغذیه و بیماری‌های او متفاوت است اما به طور کلی اصلی‌ترین مواد مورد نیاز بدن و نیازهای تغذیه‌ای سالمندان به شرح زیر است:
- ویتامین A،B،C و D
- پروتئین
- اسیدهای چرب امگا 3
- فیبر
- کلسیم
- سایر مواد معدنی همچون منیزیم، پتاسیم و….
کمبود هر یک از موارد بالا منجر به مشکلات متعددی در زمینه بینایی، سیستم ایمنی، پوکی استخوان و مشکلات دستگاه گوارش می‌شود.
حالا برای رفع کمبود ویتامین و املاح معدنی سالمندان چه راهی بهتر است؟ بدون شک بهترین راه برای حل این مسئله استفاده از مکمل غذایی مناسب با روش درست است که در ادامه نقش مکمل‌ها را نیز بررسی می‌کنیم:
- افزایش انرژی
- بالا رفتن کیفیت زندگی
- حفظ سلامت عمومی بدن
- پیشگیری از بیمارها و آسیب هایی همچون پوکی استخوان، آلزایمر و…
تاثیر مکمل‌ها بر سیستم ایمنی، استخوان‌ها، قلب و مغز سالمندان
مکمل‌ها بر روی سیستم ایمنی، قلب و عروق، مغز و استخوان‌ها تاثیر بسزایی می‌گذارند که در ادامه به صورت خلاصه به آن‌ها می‌پردازیم.
بدون شک مصرف درست مکمل‌ها با مشورت پزشک متخصص می‌تواند سیستم ایمنی سالمندان را تقویت کند از جمله موثرترین مکمل‌های افزایش ایمنی می‌توان به زینک، ویتامین C و D اشاره نمود که تاثیرات آن‌ها بر سیستم ایمنی بدن سالمندان به شرح زیر است:
- ویتامین C یک آنتی اکسیدان قوی برای تقویت سیستم ایمنی و رفع عفونت‌های دستگاه تنفسی است.
- ویتامین D نقش مهمی در رفع عفونت‌ها و پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های عفونی است.
- زینک یک ماده معدنی اساسی برای پیشگیری از بیماری‌های عفونی و عمکلرد درست سلول‌های سیستم ایمنی می‌باشد.
- برای حفظ سلامت استخوان‌ها استفاده از کلسیم، منیزیم و ویتامین دی یک راهکار اساسی است. ویتامین دی و کلسیم در کنار یک دیگر تاثیر بسزایی بر پیشگیری از پوکی استخوان دارند.
- مکمل حفظ سلامت قلب و مغز سالمندان: اسیدهای چرب امگا 3، پتاسیم، فیبر، ویتامین‌های ب، ایی و سی نقش مهمی در پیشگیری از آلزایمر، کاهش فشار خون، تری گلیسریذ و… دارند. که تمامی این موارد باید با تجویز پزشک و بر اساس نیاز بدن سالمند استفاده شوند.
چه مکمل‌های برای سالمندان مبتلا به بیماری‌های خاص مناسب است؟
در این باره نظر پزشک بسیار مهم است اما برای افرادی که بیماری‌های خاصی همچون زوال عقل، مشکلات قلب و عروق، مشکلات گوارشی، پوکی استخوان، دیابت و … دارند مکمل‌های غذایی می‌توانند بر افزایش شانس درمان و بالا بردن انرژی بدن کمک کنند.
1. مکمل‌های تغذیه‌ای بیماری‌های قلب و عروق
افراد با بیماری‌های قلب و عروق نیازمند مکمل‌هایی برای کاهش التهاب قلب، کلسترول، قند خون و تنظیم فشار خون هستند و اصلی‌ترین مکمل‌ها برای این موارد امگا 3، فیبرها، مگنزیم می‌باشد.
2. مکمل‌های تغذیه‌ای سالمندان دیابتی
گروه سالمندانی که مبتلا به دیابت می‌باشند باید از مکمل هایی برای کنترل قندخون، ایجاد احساس سیری و رفع مشکل انسولین استفاده کنند کروم، فیبر و ویتامین دی جزو اصلی‌ترین مکمل ه برای بیماران دیابتی می‌باشند.
3. مکمل‌های غذایی مناسب پوکی استخوان
یکی دیگر از مشکلات شایع در افراد سالمند، پوکی استخوان می‌باشد، مکمل‌های مناسب برای پیشگیری از پوکی استخوان مواردی همچون کلسیم، ویتامین دی و منیزیم می‌باشند که برای حفظ تراکم استخوان از اهمیت بالایی برخوردارند.
مکمل‌های غذایی پیشگیری از فراموشی (آلزایمر)
آلزایمر یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های قرن حاضر در سالمندان است؛ بهترین مکمل‌های تغذیه‌ای برای مشکلات شناختی و آلزایمر امگا 3، ویتامین خانواده B به خضصوص B12 و آنتی اکسیدان‌هایی همچون E , C هستند که از آسیب بافت و سلول‌های مغزی پیشگیری می‌کنند و بر روی تقویت حافظه نیز موثر هستند.
مکمل غذایی تقویت سیستم گوارشی
مشکلات گوارشی و انواع سرطان معده، روده و سایر بخش‌های دستگاه گوارش نیز بین سالمندان رایج است و برای این مورد نیز می‌توان مکمل‌هایی همچون فیبر و پروبیوتیک‌ها را جهت بهبود حرکات روده، کاهش یبوست، و تقویت سیستم ایمنی بدن مصرف کرد.
آیا مکمل‌های گیاهی برای سالمندان مناسب هستند؟
یک گروه دیگر از مکمل‌ها که مصرف آن‌ها بین مردم رایج است مکمل‌های گیاهی می‌باشند، این نکته را فراموش نکنیم که مصرف زیاد از حد مکمل‌های گیاهی نیز منجر به مشکلات جسمی می‌شود و در این مورد باید تعادل رعایت شود و تحت نظر تیم متخصص استفاده گردند. مهم‌ترین مزایای مکمل گیاهی بهبود هضم غذا، بالا بردن کیفیت خواب، کاهش کلسترول و … می‌باشد و معمولا رایج‌ترین مکمل‌های گیاهی سالمندان گل گاوزبان، سنبل الطیب، آویشن و… است.
چه زمانی باید از مکمل‌های غذایی استفاده کرد؟
انتخاب زمان درست مصرف مکمل‌های غذایی سالمندان تاثیر بسزایی در جذب بهتر آن‌ها دارد همچنین باید به امکان تداخل مکمل‌ها با یکدیگر نیز توجه نمود، نکته مهم در استفاده از مکمل‌ها مشورت با متخصصین برای پیشگیری از تداخل دارویی می‌باشد. با این وجود در ادامه نکات کلی درباره بهترین زمان مصرف هر گروه از مکمل‌های غذایی خواهیم پرداخت:
- بهترین زمان مصرف مولتی ویتامین‌ها بعد از صرف صبحانه است هم جذب بهتری دارند هم باعث سوزش معده نمی‌شوند.
- برای جذب بهتر کلسیم بهتر است به دو یا سه دوز تقسیم شود و در چند زمان مختلف ظهر یا شب مصرف گردد.
- مورد بعدی ویتامین دی است که چون یک ویتامین محلول در چربی است بهتر است در وعده غذایی ظهر به همراه غاهای چرب مصرف شود.
- اسیدهای چرب امگا 3 را اگر با غذا مصرف کنید میزان جذب آن‌ها افزایش می‌یابد.
- فیبرها باید قبل از وعده ناهار یا شام مصرف شوند تا احساس سیری ایجاد شود و از پرخوری جلوگیری کنند.
جلوگیری از تداخل دارویی مکمل‌ها
و اما تداخل دارویی که یکی از مهم‌ترین بخش‌های مصرف مکمل غذایی سالمندان می‌باشد، علاوه بر امکان تداخل بین خود مکمل‌ها باید این موضوع را نیز در نظر بگیرید که افراد سالمند با توجه به نوع بیماری‌هایی که دارند تحت درمان دارویی قرار دارند و مصرف خودسرانه مکمل غذایی اثرات جبران ناپذیری برجای می‌گذارد.
به طور کلی نکات زیر را در مورد امکان تداخل دارویی در نظر داشته باشید:
- مصرف ویتامین K اثر داروهای رقیق کننده خون همچون وارفاین را کاهش می‌دهد.
- مصرف کلسیم و منیزیم امکان دارد تاثیر آنتی بیوتیک یا داروهای تیروئید را کاهش دهند.
- مصرف اسید فولیک ممکن است اثرات داروهایی همچون متوترکسات را کاهش دهد.
این موارد جزو نمونه‌هایی از تداخل دارویی بودند و به هیچ عنوان به طور خودسرانه برای سالمند خود دارو و مکمل غذایی تجویز نکنید که عواقب آن خطرناک می‌باشد.
روش صحیح مصرف مکمل‌های تغذیه‌ای سالمندان
مصرف صحیح مکمل‌های تغذیه‌ای برای سالمندان به دلیل تغییرات جسمی و نیازهای تغذیه‌ای خاص این گروه سنی بسیار مهم است. در ادامه روش‌های صحیح مصرف مکمل‌های تغذیه‌ای برای سالمندان ارائه شده است:
- مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه
- قبل از شروع هر نوع مکمل، با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
- سالمندان ممکن است داروهای خاصی مصرف کنند که با مکمل‌ها تداخل داشته باشد.
- نیازهای تغذیه‌ای هر فرد متفاوت است و باید بر اساس شرایط جسمی، بیماری‌ها و داروهای مصرفی تعیین شود.
- رعایت دوز توصیه‌شده
- از مصرف بیش از حد مکمل‌ها خودداری کنید. دوزهای بالا ممکن است باعث مسمومیت یا عوارض جانبی شود.
- برچسب مکمل‌ها را به دقت بخوانید و طبق دستور پزشک یا دستورالعمل روی بسته‌بندی مصرف کنید.
- توجه به تداخلات دارویی
- برخی مکمل‌ها ممکن است با داروهای مصرفی تداخل داشته باشند. به عنوان مثال:
- ویتامین K می‌تواند با داروهای رقیق‌کننده خون (مانند وارفارین) تداخل کند.
- کلسیم و آهن ممکن است جذب برخی آنتی‌بیوتیک‌ها را کاهش دهند.
- همیشه پزشک را از مکمل‌های مصرفی خود مطلع کنید.
- تغذیه طبیعی را در اولویت قرار دهید
- مکمل‌ها جایگزین یک رژیم غذایی سالم نیستند. سالمندان باید از یک رژیم غذایی متعادل شامل میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، پروتئین‌های کم‌چرب و لبنیات استفاده کنند.
- مکمل‌ها تنها برای جبران کمبودهای تغذیه‌ای استفاده می‌شوند.
- نظارت بر عوارض جانبی
- در صورت بروز عوارض جانبی مانند تهوع، سردرد، مشکلات گوارشی یا واکنش‌های آلرژیک، مصرف مکمل را قطع کرده و با پزشک مشورت کنید.
- انتخاب مکمل‌های معتبر
- مکمل‌ها را از برندهای معتبر و دارای تاییدیه‌های بهداشتی خریداری کنید.
- از خرید مکمل‌های فاقد برچسب یا تاریخ انقضا خودداری کنید.
- توجه به زمان مصرف
- برخی مکمل‌ها بهتر است با غذا مصرف شوند (مانند ویتامین‌های محلول در چربی مانند ویتامین D و E)
- برخی دیگر بهتر است با معده خالی مصرف شوند (مانند آهن).
- دستورالعمل‌های زمان مصرف را رعایت کنید.
- پایش منظم سلامت
- به طور منظم آزمایش‌های خون و چکاپ انجام دهید تا سطح مواد مغذی در بدن کنترل شود.
- در صورت بهبود وضعیت تغذیه‌ای، ممکن است نیاز به کاهش یا قطع مکمل باشد.
سوالات متداول
چرا سالمندان به مکمل‌های غذایی نیاز دارند؟
بهترین مکمل‌های غذایی برای سالمندان کدامند؟
چگونه مناسب‌ترین مکمل را انتخاب کنیم؟
آیا مکمل‌ها می‌توانند جایگزین غذا شوند؟
آیا مصرف مکمل‌ها عوارض جانبی دارد؟
چگونه از تداخل مکمل‌ها با داروها جلوگیری کنیم؟
آیا سالمندان باید مکمل‌های مولتی‌ویتامین مصرف کنند؟
چگونه زمان مصرف مکمل‌ها را تعیین کنیم؟
آیا سالمندان باید مکمل‌های پروتئینی مصرف کنند؟
چگونه کیفیت مکمل‌ها را بررسی کنیم؟
آیا سالمندان باید مکمل‌های گیاهی مصرف کنند؟
چگونه می‌توانم بفهمم که به مکمل نیاز دارم؟
آیا مصرف مکمل‌ها در طولانی‌مدت بی‌خطر است؟
درد ساق پا در سالمندان می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله مشکلات عضلانی، اسکلتی یا حتی عروقی ایجاد…
فعال ماندن و تحرک داشتن با افزایش سن دشوارتر می‌شود و ممکن است به دلیل بیماری، دردهای عمومی…
التهاب لثه یکی از مشکلات رایج دهان و دندان است که می‌تواند در هر سنی بروز کند؛ اما…
آیا تا به حال فکر کردهاید چرا پدر یا مادر سالمند شما گاهی بیش از حد معمول صحبت…
بیقراری یا اضطراب در سالمندان یکی از مشکلات رایج است که بسیاری از خانوادهها و مراقبان با آن…
گاهی اوقات، یک رفتار کوچک می‌تواند دریچهای به دنیای پیچیدهی احساسات کودکان باز کند. شاید وقتی میبینید فرزندتان…
از ما مشاوره بگیرید
درد ساق پا در سالمندان می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله مشکلات عضلانی، اسکلتی یا حتی عروقی ایجاد…
فعال ماندن و تحرک داشتن با افزایش سن دشوارتر می‌شود و ممکن است به دلیل بیماری، دردهای عمومی…
التهاب لثه یکی از مشکلات رایج دهان و دندان است که می‌تواند در هر سنی بروز کند؛ اما…
آیا تا به حال فکر کردهاید چرا پدر یا مادر سالمند شما گاهی بیش از حد معمول صحبت…
بیقراری یا اضطراب در سالمندان یکی از مشکلات رایج است که بسیاری از خانوادهها و مراقبان با آن…
گاهی اوقات، یک رفتار کوچک می‌تواند دریچهای به دنیای پیچیدهی احساسات کودکان باز کند. شاید وقتی میبینید فرزندتان…
دیدگاهتان را بنویسید